facebook twitter-X youtube
icon-arrow-back Επιστροφή
Αρχική Γλαύκωμα

Γλαύκωμα

 Το γλαύκωμα είναι μία πάθηση που οδηγεί σε προοδευτική και μη αναστρέψιμη βλάβη του οπτικού νεύρου.

Είναι η πιο συχνή αιτία τύφλωσης παγκοσμίως μετά τον καταρράκτη. Επειδή συνήθως ο ασθενής δεν έχει συμπτώματα παρά μόνο σε προχωρημένες μορφές, πολύ συχνά διαγιγνώσκεται όταν έχει ήδη προκαλέσει σημαντική βλάβη. Είναι μία ύπουλη νόσος που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στην απόλυτη τύφλωση, στην περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

 

Το οπτικό νεύρο είναι το καλώδιο που περιέχει τις ίνες που μεταφέρουν την εικόνα από τον αμφιβληστροειδή στον εγκέφαλο. Όταν καταστρέφεται μέρος των οπτικών ινών, χάνεται και το μέρος του οπτικού πεδίου που αντιστοιχούν αυτές οι ίνες. Αρχικά προσβάλλεται το περιφερικό οπτικό πεδίο.

 

Το γλαύκωμα οφείλεται συνήθως στην υψηλή πίεση των υγρών, στο εσωτερικό του οφθαλμού. Η πίεση αυτή που λέγεται ενδοφθάλμια πίεση, αυξάνει τον κίνδυνο προοδευτικής καταστροφής του οπτικού νεύρου, με αποτέλεσμα την απώλεια της όρασης.

 

Είναι μία νόσος, που εξελίσσεται για χρόνια χωρίς συμπτώματα. Η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση (συνήθως πάνω από 20-22 mmHg) αποτελεί την πρώτη ένδειξη για την ύπαρξη της νόσου, αν και υπάρχουν και περιπτώσεις που έχουμε γλαύκωμα ακόμα και με φυσιολογική πίεση. Γι αυτό και πρέπει όλοι μας να κάνουμε τον ετήσιο οφθαλμολογικό έλεγχο μετά τα 40,  ακόμα κι αν δεν έχουμε συμπτώματα από τα μάτια, ακόμα κι αν βλέπουμε καλά, μετρώντας την ενδοφθάλμια πίεση και κάνοντας έλεγχο του οπτικού νεύρου.

Σε τι οφείλεται το γλαύκωμα;

Το γλαύκωμα προκαλείται από την αδυναμία απαγωγής του υγρού που φυσιολογικά παράγεται στο εσωτερικό του οφθαλμού. Αυτό οδηγεί στην αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Με τον χρόνο, η πίεση που ασκείται στο οπτικό νεύρο, μπορεί να οδηγήσει σε προοδευτική και μη αναστρέψιμη βλάβη αυτού και μόνιμη απώλεια όρασης. Να σημειωθεί πως μια αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση δεν σημαίνει γλαύκωμα αν ταυτόχρονα δεν παρατηρείται βλάβη του οπτικού νεύρου. Στην περίπτωση αυτή καλείται οφθαλμική υπερτονία.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη γλαυκώματος?

Υπάρχουν πολλές ετερόκλητες αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν γλαύκωμα. Οι περισσότερες αιτίες δημιουργούν αύξηση της πίεσης στο εσωτερικό του ματιού σε επίπεδα πάνω από τα «όρια αντοχής» του οπτικού νεύρου. Αυτά τα όρια δεν είναι ίδια για όλους, με αποτέλεσμα τιμές πίεσης, που θεωρούνται «φυσιολογικές» για κάποια άτομα, να είναι επιβλαβείς για κάποια άλλα.

 

Παθήσεις όπως η υπέρταση, ο διαβήτης, ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να προδιαθέσουν για γλαύκωμα, ενώ και οι ασθενείς που λαμβάνουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα κορτιζόνη σε οποιαδήποτε μορφή (χάπια, κολλύρια, ακόμα και εισπνοές για το άσθμα) εμφανίζουν αύξηση της πίεσης στα μάτια. Επίσης άτομα που είχαν χτυπήσει στο μάτι, που είχαν φλεγμονές και άνθρωποι που ροχαλίζουν και κάποιες φορές σταματάνε στον ύπνο να παίρνουν εισπνοή (σύνδρομο υπνικής άπνοιας) μπορεί να έχουν γλαύκωμα. Σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας είναι η κληρονομικότητα γι’ αυτό άτομα που έχουν συγγενείς με γλαύκωμα πρέπει να ελέγχονται προσεκτικά.

Ένα ουσιώδες στοιχείο κάθε χειρουργικής επέμβασης, ιδίως της κοσμητικής, είναι η παροχή επαρκούς χρόνου στον ασθενή για ενημέρωση.

Ποιοι τύποι γλαυκώματος υπάρχουν?

Χρόνιο απλό γλαύκωμα

Είναι η πιο συχνή μορφή, και επειδή δεν δίνει συμπτώματα, είναι η πιο ύπουλη μορφή γλαυκώματος. Ο ασθενής δεν έχει πόνο, ερυθρότητα ή άλλα ενοχλήματα. Σε αυτόν τον τύπο γλαυκώματος το υγρό του οφθαλμού δεν μπορεί να παροχετευθεί καλά από την γωνία, η οποία δυσλειτουργεί, αλλά παραμένει ανοιχτή.

Γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης

Η ενδοφθάλμια πίεση είναι φυσιολογική, αλλά υπάρχει απώλεια νευρικών ινών στο οπτικό νεύρο. Οι νέες τεχνολογίες όπως το OCT, μπορούν να εντοπίσουν εύκολα ακόμα και μικρές απώλειες των οπτικών νευρικών ινών, βάζοντας την διάγνωση έγκαιρα.

Οξύ γλαύκωμα
Σε ορισμένα άτομα (με μικρά σε μέγεθος μάτια και υπερμετρωπία) με στενή γωνία και κάτω από ορισμένες συνθήκες (όπως π.χ. στο σκοτάδι ή στο ημίφως) η ίριδα είναι δυνατόν να μετακινηθεί ακόμα πιο μπροστά και να αποφράξει την γωνία πλήρως (γλαύκωμα κλειστής γωνίας). Τα συμπτώματα είναι ισχυρότατος πόνος στο πάσχον μάτι, θόλωση της όρασης και χρωματιστοί κύκλοι σαν ουράνια τόξα γύρω από τα φώτα. Επίσης μπορεί να συνυπάρχουν πονοκέφαλος, ναυτία ή και εμετός. Το οξύ γλαύκωμα είναι μια επείγουσα κατάσταση και, αν δεν αντιμετωπιστεί αμέσως από ειδικό οφθαλμίατρο, μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε τύφλωση μέσα σε διάστημα λίγων ωρών.

Γλαύκωμα από τη χρήση κορτιζόνης
Η χρήση κορτιζονούχων φαρμάκων σε οποιαδήποτε μορφή μπορεί μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες να ανεβάσει την πίεση του ματιού λόγω της απευθείας δράσης που έχουν αυτά τα φάρμακα στο αποχετευτικό σύστημα του ματιού. Αυτά είναι κυρίως κολλύρια για χρόνιες επιπεφυκίτιδες και άλλες φλεγμονές του οφθαλμού, αλλά και εισπνοές για το άσθμα ή την ρινική συμφόρηση ή την αλλεργική ρινίτιδα, κορτιζονούχες κρέμες για το δέρμα, ενέσεις κλπ.   

Η ενδοφθάλμια πίεση επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα με τη διακοπή των φαρμάκων, αν και σε μακροχρόνια χρήση μπορεί να παραμείνει ανεβασμένη, ακόμα και για μήνες μετά τη διακοπή τους, συντελώντας στην απώλεια των νευρικών ινών του οπτικού νεύρου.

Άλλες μορφές γλαυκώματος
Το γλαύκωμα προκαλείται από πολλές αιτίες και με ποικίλους μηχανισμούς. Στο σύνδρομο ψευδοαποφολίδωσης και στο σύνδρομο διασποράς χρωστικής εναποτίθενται σωματίδια στη γωνία αποφράζοντάς την με αποτέλεσμα την αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης.

 

Στον υπερώριμο καταρράκτη μπορεί να απελευθερωθεί «υλικό» από τον φακό και να φράξει η γωνία με επώδυνη αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης, και αυτό λέγεται φακολυτικό γλαύκωμα. Στο φακοαναφυλακτικό γλαύκωμα η πίεση αυξάνει λόγω μιας φλεγμονώδους αντίδρασης του οργανισμού ενάντια στον φακό. Στο φακομορφικό γλαύκωμα, η διόγκωση ενός υπερώριμου καταρρακτικού φακού ωθεί την ίριδα προς τα μπροστά φράσσοντας τη γωνία, ενώ το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε περιπτώσεις παρεκτόπισης ή και εξάρθρωσης του φακού από τη θέση του.

 

Διάφορες αιτίες ισχαιμίας, όπως ο διαβήτης, η στένωση των καρωτίδων κ.ά. δημιουργούν νέα παθολογικά αγγεία, που αποφράσσουν τη γωνία, προκαλώντας το νεοαγγειακό γλαύκωμα.

 

Γλαύκωμα επίσης μπορεί να προκληθεί από τραύματα, οφθαλμικούς όγκους, χειρουργικές επεμβάσεις κ.ά.

 

Το συγγενές γλαύκωμα
Το συγγενές γλαύκωμα προσβάλλει τα παιδιά στα 3 πρώτα χρόνια της ζωής και συμβαίνει σε 1:10000 γεννήσεις. Η αυξημένη πίεση προκαλεί διόγκωση του οφθαλμού, με το παιδί να έχει βούφθαλμο, επειδή το μάτι μοιάζει με «μάτι βοός». Επιπλέον το παιδί έχει δακρύρροια, φωτοφοβία, είναι ανήσυχο, και κλείνει ή και τρίβει τα μάτια του. Οι γονείς πρέπει να σπεύσουν αμέσως στον οφθαλμίατρο για ενδελεχή έλεγχο. Η δακρύρροια βεβαίως μπορεί να μην οφείλεται σε αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης, αλλά σε απόφραξη του ρινοδακρυικού πόρου.

Πως γίνεται η διάγνωση του γλαυκώματος?

Ο Dr  Nικόλαος Τράκος εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες μεθόδους διάγνωσης του γλαυκώματος στο Οφθαλμολογικό Kέντρο  ΕΥΕ-LID που δημιούργησε, με στόχο την καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών. Αυτές είναι η ΟCT του οπτικού νεύρου, ο έλεγχος των οπτικών πεδίων, η παχυμετρία κερατοειδούς, η γωνιοσκοπία, OCT προσθίου θαλάμου, η μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης, και η βυθοσκόπηση με την φωτογράφηση του οπτικού νεύρου.

Με αυτές τις 7 εξεταστικές τεχνικές που γίνονται σε μία επίσκεψη στο Οφθαλμολογικό Kέντρο  ΕΥΕ-LID συλλέγονται τα δεδομένα που εισάγονται σε ειδικό πρόγραμμα ανάλυσης και μέσω εξελιγμένων αλγορίθμων γίνεται η διάγνωση.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειασθεί η καταμέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης καθόλη την διάρκεια της ημέρας, και να εκτελείται σε κάθε μάτι χωριστά, και συχνά σε διαφορετικές ώρες της ίδιας μέρας, ώστε να καταγραφεί η 24ωρη διακύμανσή της (τονομετρική καμπύλη).

Συνήθως η ενδοφθάλμια πίεση είναι υψηλότερη τις πρώτες πρωινές ώρες και ελαττώνεται στη συνέχεια για να ξανανέβει το επόμενο πρωί. Αυτός είναι και ο λόγος που τα περισσότερα αντιγλαυκωματικά κολλύρια χορηγούνται το βράδυ, έτσι ώστε να προληφθεί η πρωινή αύξηση.

Άνω φυσιολογικό όριο τιμών για την ενδοφθάλμια πίεση θεωρούνται τα 22 mmHg. Η τιμή της πίεσης από μόνη της δεν αρκεί για να θέσει τη διάγνωση, και πάντα πρέπει να συνυπολογίζονται όλα τα κλινικά και εργαστηριακά δεδομένα, για να αποφασιστεί αν ο ασθενής χρήζει θεραπείας ή όχι. Επιπλέον, όπως έχει ήδη αναφερθεί, και τιμές «εντός φυσιολογικών ορίων» δεν είναι υποχρεωτικά ασφαλείς και δεν αποκλείουν την πιθανότητα ύπαρξης βλάβης στο οπτικό νεύρο.

Η μετρηθείσα πίεση χρειάζεται να διορθωθεί με βάση το πάχος της κεντρικής περιοχής του κερατοειδή, ώστε να υπολογιστεί η πραγματική ενδοφθάλμια πίεση. Κερατοειδείς με μεγαλύτερο πάχος από αυτό που θεωρείται ως μέση τιμή στο γενικό πληθυσμό (545 μm) υπερεκτιμούν την ενδοφθάλμια πίεση (η πραγματική πίεση είναι αναλογικά μικρότερη), ενώ λεπτότεροι την υποεκτιμούν (η πραγματική πίεση είναι αναλογικά μεγαλύτερη).

 

Κεντρικό πάχος κερατοειδή

490

505 

515 

 530

545 

 560

575 

 585

 600

Διόρθωση σε mmHg

 +4

 +3

 +2

 +1

 -1

 -2

-3 

 -4

 

Κεντρικό πάχος κερατοειδήΔιόρθωση σε mmHg
490+4
505+3
515+2
530+1
5450
560-1
575-2
585-3
600-4

Γωνιοσκοπία ονομάζεται ο απευθείας έλεγχος της γωνίας (της αποχέτευσης δηλαδή του ματιού) από τον οφθαλμίατρο με τη χρήση ειδικού φακού. Με αυτή την εξέταση μπορεί να διαπιστωθεί χωρίς καμία αμφιβολία το εύρος της γωνίας καθώς και τυχόν παθολογικά ευρήματα που μπορεί να την αποφράσσουν. 

 

Υπάρχουν διάφορα συστήματα βαθμονόμησης του εύρους της γωνίας, αλλά γενικά χρησιμοποιείται απλώς ο όρος στενή γωνία, προκειμένου να περιγραφεί η μικρή απόσταση μεταξύ ίριδας και έσω επιφάνειας του κερατοειδούς που ανατομικά περιορίζει την έξοδο του υδατοειδούς υγρού και μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της πίεσης. Εξέλιξη αυτής της εξέτασης με τον πλέον σύγχρονο απεικονιστικό τρόπο αποτελεί η OCT προσθίου θαλάμου, που γίνεται από τον Δρ Νικόλαο Τράκο, με την οποία μετριέται η γωνία με ακριβή τρόπο.

Γιατί να επιλέξω τον Δρ. Τράκο;

Η συνεισφορά του Dr. Τράκου στον τομέα του πρόσθιου τμήματός του οφθαλμού και του καταρράκτη αλλά και των προβλημάτων της όρασης έχει αλλάξει τη ζωή πολλών ανθρώπων, βελτιώνοντας την όραση και την ποιότητα ζωής τους.

Ποια είναι η θεραπεία του γλαυκώματος?

Ο στόχος της αγωγής είναι η μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με το είδος του γλαυκώματος και προσαρμόζεται εξατομικευμένα στον κάθε ασθενή.

Στα αρχικά στάδια αρκεί η τοπική φαρμακευτική αγωγή με σταγόνες οι οποίες ενσταλάσσονται από τον ασθενή. Αλλοι ασθενείς χρειάζονται συνδυασμό κολλυρίων.

Η φαρμακευτική αγωγή επιλέγεται προσεκτικά με βάση το προφίλ της συστηματικής του υγείας του ασθενούς και την κατάσταση της οφθαλμικής του επιφάνειας σε σχέση με το Σύνδρομο Ξηρού Οφθαλμού που μπορεί να προ-υπάρχει. Ετσι πολλές φορές επιλέγονται σταγόνες χωρίς συντηρητικά.

Ο ασθενής στο Οφθαλμολογικό Κέντρο EYE-LID εκπαιδεύεται να ρίχνει σωστά τις σταγόνες.

 Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις απαιτείται επέμβαση  Laser η οποία μπορεί να βοηθήσει σε περαιτέρω μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης.

Η αφαίρεση του καταρράκτη έχει επίσης σημαντική θέση στη μείωση της πίεσης του ματιού και τον έλεγχο του γλαυκώματος.

Τέλος, σε προχωρημένα στάδια ή σε ταχεία εξέλιξη, όπου η συντηρητική αγωγή δεν μπορεί να ελέγξει τη προοδευτική βλάβη του οπτικού νεύρου, θέση έχει η χειρουργική επέμβαση.  Το φάσμα των χειρουργικών επεμβάσεων του γλαυκώματος είναι πολύ μεγάλο. Ο όρος MIGS (Minimally Invasive Glaucoma Surgery) περιλαμβάνει μια σειρά μικροεπεμβατικών μεθόδων (πχ τοποθέτηση stent) στον πρόσθιο θάλαμο του ματιού που οδηγούν σε σημαντική μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Το χειρουργείο της τραμπεκουλεκτομής είναι η συμβατική μέθοδος που απαιτεί εντατική μετεγχειρητική παρακολούθηση, αλλά είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος στον μακροχρόνιο έλεγχο της νόσου.

Ο Δρ Νικόλαος Τράκος εφαρμόζει τις πλέον σύγχρονες τεχνικές διάγνωσης και θεραπείας του γλαυκώματος. Σημαντικό ρόλο κατέχει η χορήγηση νευροπροστατευτικών παραγόντων όπως η κιτικολίνη που αποτελεί και την τελευταία εξέλιξη στον χώρο του γλαυκώματος.

Αλλά σε μικροεπεμβατικό επίπεδο η πλέον σημαντική εξέλιξη είναι η SLT (Selective Laser Trabeculoplasty). Με αυτό το Laser ρυθμίζεται το γλαύκωμα των ασθενών και δεν χρειάζεται να ρίχνουν σταγόνες. Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται με ένα από τα πιο σύγχρονα Laser που διαθέτει το Οφθαλμολογικό Κέντρο Eye-Lid.

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

Επικοινωνήστε μαζί μας για τις ανάγκες φροντίδας των ματιών σας