H Νευρο-Οφθαλμολογία είναι o τομέας της οφθαλμολογίας που αφορά τις παθήσεις των νεύρων που συνδέουν τους οφθαλμούς με τον εγκέφαλο. Ο Δρ Νικόλαος Τράκος αντιμετωπίζει παθήσεις που προσβάλλουν τα οπτικά νεύρα και τον εγκέφαλο: οπτική νευρίτιδα, ισχαιμική οπτική νευροπάθεια, επεισόδια παροδικής απώλειας της όρασης, εγκεφαλικά επεισόδια με απώλεια όρασης ή διπλωπία, ημικρανία με οφθαλμικά συμπτώματα, όγκοι στο κεντρικό νευρικό σύστημα με προσβολή των οπτικών νεύρων ή του οπτικού χιάσματος, σκλήρυνση κατά πλάκας, μυασθένεια gravis, μιτοχονδριακές παθήσεις, διπλωπία και στραβισμός, νυσταγμός, κροταφική αρτηρίτιδα, μυοπάθειες των εξοφθάλμιων μυών, ιδιοπαθής ενδοκράνια υπέρταση, καθώς και παθήσεις των οφθαλμοκινητικών εγκεφαλικών νεύρων που οδηγούν σε διαταραχές των οφθαλμικών κινήσεων.
Μπορεί να χρειασθεί η συνεργασία με άλλες ειδικότητες όπως η νευρολογία, η ρευματολογία, η νευροχειρουργική και η παθολογία. Οι νευρο-οφθαλμολογικές παθήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμη απώλεια της όρασης (π.χ. Κροταφική αρτηρίτιδα, Ραγδαία Ιδιοπαθής ενδοκράνια υπέρταση- Fulminant IIH) και δυνητικά μπορεί να αποβούν μοιραίες (π.χ. Εγκεφαλικά Ανευρύσματα, Οξύ σύνδρομο Horner λόγω διατομής καρωτίδος αρτηρίας, Αποπληξία της Υπόφυσης).
Οι νευρο-οφθαλμικές παθήσεις μπορούν να ενταχθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες ανάλογα με το σκέλος του οπτικού συστήματος που επηρεάζεται:
Α) Παθήσεις του Προσαγωγού συστήματος (Afferent visual pathway)
Β) Παθήσεις του Απαγωγού συστήματος (Efferent visual pathway).
Το Προσαγωγό οπτικό μονοπάτι μεταφέρει την οπτική πληροφορία από το οπτικό νεύρο στον εγκέφαλο. Στις παθήσεις που πρσβάλουν το Προσαγωγό σύστημα, περιλαμβάνονται οπτικές νευροπάθειες (π.χ. Mη-αρτηριδική Οπτική Νευροπάθεια, Kροταφική αρτηρίτιδα, Σκλήρυνση κατά πλάκας, Φάσμα παθήσεων σχετιζόμενων με την Οπτική Νευρομυελίτιδα-Neuromyelitis Optica Spectrum Disease, Γλοίωμα Οπτικού νεύρου, Μηνιγγίωμα του ελύτρου του οπτικού νεύρου, Leber συγγενής οπτική νευροπάθεια), Φλεγμονώδεις και μολυσματικές διεργασίες, Όγκοι στην περιοχή του Οπτικού Χιάσματος (π.χ. Αδένωμα υπόφυσης, Κρανιοφαρυγγίωμα, Μηνιγγίωμα) και εγκεφαλικά επεισόδια.
To Απαγωγό οπτικό μονοπάτι είναι υπεύθυνο για την συντονισμένη κίνηση των δύο οφθαλμών και για το μέγεθος της κόρης. Πολλές παθήσεις δύναται να πλήξουν το Απαγωγό μονοπάτι, συμπεριλαμβανομένων παρέσεων νευρών ( π.χ. πάρεση του κοινού κινητικού νεύρου επί ανευρύσματος της οπίσθιας αναστομωτικής αρτηρίας), συνδρόμου Horner, μυασθένειας, θυρεοειδικής οφθαλμικής νόσου, συνδρόμου μεσεγκεφάλου ( Dorsal Midbrain syndrome), Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας, σπασμού προσαρμογής, συδρόμου Miller Fisher, skew deviation και Προοδευτικής Υπερπηρυνικής Παράλυσης (Progressive Supranuclear Palsy). Εκδηλώσεις από την δυσλειτουργία του Απαγωγού μονοπατιού μπορεί να περιλαμβάνουν πτώση βλεφάρου, ανισοκορία, εξωτερική και εσωτερική οφθαλμοπληγία, διαπυρηνική οφθαλμοπληγία, νυσταγμό, , βλεμματική παράλυση (gaze palsy), διπλωπία και στραβισμό.
Ο Δρ Νικόλαος Τράκος θέτει την διάγνωση ανάμεσα σε συνήθη οφθαλμολογικά περιστατικά και περιπτώσεις που δυνητικά μπορεί να οδηγήσουν στην τύφλωση και στον θάνατο. Για παράδειγμα, περιστατικά με αυξημένη κοίλανση της οπτικής θηλής (enlarged cup to disk ratio) μπορεί εσφαλμένα να διαγνωσθούν ως γλαύκωμα χαμηλής πιέσεως, ενώ στην πραγματικότητα οφείλονται σε συμπιεστική οπτική νευροπάθεια λόγω εγκεφαλικού όγκου. Συχνά, σε αυτά τα περιστατικά δεν τίθεται η ορθή διάγνωση με αποτέλεσμα να καθυστερήσει ή να μην γίνει ποτέ μία διάγνωση η οποία δυνητικά μπορεί να είναι απειλητική για την ζωή.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι ένας ασθενής ο οποίος διαγιγνώσκεται με πάρεση του 6ου νεύρου λόγω μικροαγγειακής απόφραξης ή ισχαιμίας εξαιτίας σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης ή σε καρδιαγγειακών παραγόντων, ενώ στην πραγματικότητα η πάρεση οφείλεται σε συμπιεστική βλάβη στον σηραγγώδη κόλπο ή κατά μήκος της πορείας του 6ου νεύρου μέσα στον εγκέφαλο.
Το κύριο εργαλείο του Δρ Νικολάου Τράκου για την ορθή διάγνωση του ασθενούς του είναι η λεπτομερής κλινική εξέταση σε συνδυασμό με την υψηλή τεχνολογία που διαθέτει, και η πραγματοποίηση αιματολογικών ή απεικονιστικών εξετάσεων για την περαιτέρω διερεύνηση των συμπτωμάτων του ασθενούς.
Η οπτική νευρίτιδα είναι μία φλεγμονή του οπτικού νεύρου. Σε αυτήν παρατηρείται απώλεια της μυελίνης, μίας ουσίας που περιβάλλει το οπτικό νεύρο, με συνέπεια την διαταραχή της λειτουργίας του. Ένα ποσοστό ασθενών με οπτική νευρίτιδα μπορεί να εμφανίσει στο μέλλον Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, γι αυτό και ο Δρ Νικόλαος Τράκος μπορεί να ζητήσει την διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας κόγχων – εγκεφάλου, για τον προσδιορισμό του κινδύνου.
Η πάθηση εκδηλώνεται με:
Η πλειοψηφία των ασθενών είναι γυναίκες με μέση ηλικία τα 32 έτη.
Η όραση αρχίζει να βελτιώνεται συνήθως μετά από 2 έως 4 εβδομάδες από την έναρξη των συμπτωμάτων της οπτικής νευρίτιδας. Ανάλογα με την βαρύτητα της εμφάνισης και τα απεικονιστικά ευρήματα ο Δρ Τράκος μπορεί να προχωρήσει σε θεραπεία του ασθενούς με ενδοφλέβια κορτικοστεροειδή, και εν συνεχεία από του στόματος χορήγηση με σταδιακή μείωση της δόσης, σύμφωνα με τα πλέον σύγχρονα θεραπευτικά μοντέλα που εφαρμόζει.
Η πρόοδος στον χώρο της νευρο-οφθαλμολογικής επιστήμης και της ανοσολογίας βοήθησε στην διάκριση, ταξινόμηση και καλύτερη αντιμετώπιση του φάσματος διαταραχών της Οπτικής Νευρομυελίτιδος (Neuromyelitis Optica spectrum disorders-NMOSD), με κύριες νόσους:
Στο παρελθόν πολλές περιπτώσεις ασθενών με πολύ χαμηλή όραση ή προσβολή και των δύο οφθαλμών, θεωρούνταν και είχαν αντιμετωπιστεί ως άτυπες οπτικές νευρίτιδες, όμως αποδείχθηκε ότι ανήκαν στον φάσμα των NMOSD.
Η επιστημονική αυτή εξέλιξη έχει οδηγήσει σε μία καλύτερη κατανόηση της κλινικής εικόνας του τύπου της οπτικής νευρίτιδας, έτσι ώστε η διάγνωση να γίνεται με μεγαλύτερη ακρίβεια. Επιπλέον έχουν αναπτυχθεί πιο ειδικές και ιδιαίτερα αποτελεσματικές θεραπείες (στεροειδή, πλασμαφαίρεση, ανοσοσφαιρίνες) για την αποκατάσταση της όρασης αυτών των ασθενών με οπτική νευρίτιδα, που διαφορετικά θα οδηγούνταν ταχέως στην τύφλωση, την παράλυση ή ακόμα και στην απώλεια της ζωής.
Η ιδιοπαθής ενδοκράνια υπέρταση είναι νόσος που εκδηλώνεται με πονοκεφάλους, παροδική απώλεια της όρασης κατά την αλλαγή θέσης της κεφαλής ή το σκύψιμο, εμβοές ή άλλους ενδοκράνιους ήχους, διπλωπία (λόγω πάρεσης του απαγωγού νεύρου), μείωση της όρασης και διαταραχές των οπτικών πεδίων.
Προσβάλει γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας σε ποσοστό 90% των περιπτώσεων. Κύριοι παράγοντες κινδύνου είναι το αυξημένο σωματικό βάρος και η σημαντική αύξηση του βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα (>10% του σωματικού βάρους).
Για να θέσει την διάγνωση ο Δρ Νικόλαος Τράκος θα εξετάσει τον βυθό του οφθαλμού, θα διενεργήσει έλεγχο οπτικών πεδίων με τα πλέον σύγχρoνα μηχανήματα που διαθέτει το Οφθαλμολογικό Kέντρο Εye-Lid, και θα διερευνήσει με μαγνητική τομογραφία στοιχεία που συνηγορούν υπέρ της διάγνωσης. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί η διενέργεια οσφυονωτιαίας παρακέντησης. Επειδή η νόσος δύναται να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια της όρασης και πλήρη τύφλωση, η προσεκτική παρακολούθηση των ασθενών είναι αποφασιστικής σημασίας για τον έλεγχο της οπτικής λειτουργίας και την τροποποίηση της θεραπείας (φαρμακευτικής αγωγή ή χειρουργική παρέμβαση [optic nerve sheath fenestration, shunting]).
Ο νυσταγμός είναι μία ταλάντωση των οφθαλμών, που είναι ρυθμική και διφασική. Η ταλάντωση μπορεί να είναι οριζόντια. Παθολογικός νυσταγμός προκαλείται από βλάβη, είτε στο αιθουσαίο σύστημα (περιφερικό ή κεντρικό), είτε στο οπτικό μονοπάτι. Η παρουσία συγκεκριμένων τύπων νυσταγμών έχει ιδιαίτερη διαγνωστική αξία, όπως στην περίπτωση του Downbeat νυσταγμού (ταχεία φάση προς τα κάτω), σχετιζόμενου συχνά με φαρμακευτικές ουσίες όπως το λίθιο ή με παθήσεις και όγκους στην περιοχή της αυχενο-μυελικής ένωσης-cervicomedullary junction (π.χ. Chiari malformation).
Η πρόσθια ισχαιμική οπτική νευροπάθεια αρτηριδικού τύπου (ΑΑΙΟΝ) αποτελεί την οφθαλμική εκδήλωση της Κροταφικής-Γιγαντοκυτταρικής Αρτηρίτιδος (Temporal Arteritis–GCA) και είναι μια επείγουσα κατάσταση. Πρόκειται για αιφνίδια νέκρωση του οπτικού νεύρου λόγω φλεγμονής, που προκαλεί ισχαιμία μέσω στένωσης του αυλού των αγγείων. Οφείλεται σε φλεγμονή των αγγείων, την λεγόμενη αγειίτιδα.
Οι ασθενείς παρουσιάζονται με αιφνίδια, σοβαρή μείωση της όρασης ,συνήθως, στον έναν οφθαλμό και εν συνεχεία στον έτερο. Τυπικά προηγούνται συμπτώματα όπως η παροδική απώλεια της όρασης και η διπλωπία. Πολλοί πάσχοντες παρουσιάζουν συστηματικά συμπτώματα συμπεριλαμβανομένων εκδηλώσεων Ρευματικής Πολυμυαλγίας (αρθραλγία, πόνος στους ώμους), πονοκεφάλους, κόπωσης κατά την μάσηση ή την ομιλία (διαλείπουσα χωλότητα γνάθου), πυρετού, κόπωσης, ανορεξίας και απώλειας βάρους. Η Κροταφική Αρτηρίτιδα συνήθως προσβάλλει ηλικίες άνω των 70 ετών, και συχνότερα τις γυναίκες.
Η πιθανότητα βελτίωσης της όρασης στον προσβεβλημένο οφθαλμό είναι περιορισμένη, ακόμα και με άμεση παρέμβαση. Παρόλα αυτά, επιβάλλεται άμεση θεραπευτική παρέμβαση (ενδοφλέβια στεροειδή) σε υψηλής υποψίας περιστατικά με σκοπό την μείωση της πιθανότητας προσβολής του ετέρου οφθαλμού, καθώς το ενδεχόμενο να προσβληθεί εντός ημερών ή εβδομάδων ο δεύτερος οφθαλμός ξεπερνά το 70% (δυστυχώς, ακόμα, και υπό έγκαιρη αγωγή, η όραση μπορεί να χαθεί πλήρως και στον έτερο οφθαλμό). Επιπροσθέτως, η θεραπεία επιβάλλεται για την αντιμετώπιση των συστηματικών συμπτωμάτων και την προστασία της ζωής του ασθενούς, καθώς η κροταφική αρτηρίτιδα δύναται να οδηγήσει σε καρδιαγγειακές επιπλοκές, όπως ανεύρυσμα της αορτής, εγκεφαλικό και έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η διάγνωση δύναται να επιβεβαιωθεί με βιοψία της κροταφικής αρτηρίας εντός 7 με 10 ημερών από την έναρξη της κορτιζόνης.
Η συνεισφορά του Dr. Τράκου στον τομέα του πρόσθιου τμήματός του οφθαλμού και του καταρράκτη αλλά και των προβλημάτων της όρασης έχει αλλάξει τη ζωή πολλών ανθρώπων, βελτιώνοντας την όραση και την ποιότητα ζωής τους.
Η πρόσθια ισχαιμική οπτική νευροπάθεια μη-αρτηριδικού τύπου (ΝΑΙΟΝ) είναι η πιο κοινή αιτία αιφνίδιας, ανώδυνης απώλειας της όρασης σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών.
Πιθανή αιτιολογία είναι η ανεπαρκής αιματική ροή στις οπίσθιες ακτινοειδείς αρτηρίες οδηγώντας σε ισχαιμία και νέκρωση του retrolaminar τμήματος του οπτικού νεύρου. Οι ασθενείς με NAION είναι συνήθως μεταξύ 60-70 ετών και παρουσιάζονται με αιφνίδια μείωση της όρασης η βαρύτητα της οποίας κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή.
Κύριοι παράγοντες κινδύνου θεωρούνται η υπέρταση, ο διαβήτης, η αυξημένη χοληστερίνη, καθώς επίσης η νυκτερινή υπόταση, ένα ανατομικά συμφορημένο οπτικό νεύρο, η υπνική άπνοια (αν και νεότερα δεδομένα αμφισβητούν μία ευθεία συσχέτιση) και η χρήση φαρμάκων για την στυτική δυσλειτουργία (Viagra). 30% των ασθενών θα παρουσιάσει περαιτέρω επιδείνωση της οπτικής οξύτητας, 30 % θα παραμείνει στάσιμο, ενώ 30% θα βελτιωθεί. Ο κίνδυνος προσβολής του ετέρου οφθαλμού κυμαίνεται στις διάφορες μελέτες από 15%- 30%.
Η εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου φαίνεται να αποτελεί επί του παρόντος την ρεαλιστική προσέγγιση για την αποφυγή προσβολής του ετέρου οφθαλμού, καθώς η χορήγηση κορτιζόνης, είτε θεραπευτικά είτε προληπτικά δεν έχει γίνει ευρέως αποδεκτή κλινικά και η βιβλιογραφία δεν την προκρίνει. Μία άλλη προσέγγιση υιοθετεί την χορήγηση για την πρόληψη και γενικά την καρδιαγγειακή προστασία του ασθενούς μίας χαμηλής δόσης ασπιρίνης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προσβολή από ΝΑΙΟΝ ενός οφθαλμού, φαίνεται να δρα προστατευτικά για νέο επεισόδιο για τον ίδιο οφθαλμό, καθώς η πιθανότητα επαναπροσβολής στο μέλλον είναι πολύ. μικρή.
Επικοινωνήστε μαζί μας για τις ανάγκες φροντίδας των ματιών σας
Copyright © 2023, EyeLid